Azərbaycan.media xəbər verir ki, Qətərin paytaxtı Dohada ABŞ Mərkəzi Komandanlığının (CENTCOM) dəstəyi ilə Qəzza zolağında beynəlxalq sabitləşdirmə qüvvələrinin yerləşdirilməsi ilə bağlı konfrans keçirilib. Tədbirə 45-dən çox ölkədən nümayəndələrin qatılması gözlənilsə də, dəvət siyahısının tərtibində ciddi siyasi fikir ayrılıqları meydana çıxıb.
“Haaretz” qəzetinin diplomatik mənbələrə istinadla verdiyi məlumata görə, İsrail konfransda Türkiyənin iştirakına veto qoyub. ABŞ isə İsrailin bu mövqeyini nəzərə alaraq Ankaraya rəsmi dəvət göndərməyib. Nəticədə, rəsmi dəvət almış Azərbaycan tədbirə qatılmaqdan imtina edib. Qəzetin məlumatına görə, Türkiyənin iştirak etməməsi prosedur xarakter daşımır, bu, tamamilə siyasi qərardır.
Adı açıqlanmayan Qərb diplomatı və Türkiyə hökumətinə yaxın mənbə bildirib ki, Ankaranın Vaşinqton və Dohadakı əlaqələrinə baxmayaraq, Türkiyə iştirakçı siyahısına daxil edilməyib. Ərəb diplomatik dairələrinin mənbələri isə Türkiyənin oktyabr ayında Şarm əl-Şeyx sülh sammitinə dəvət olunduğunu və Qəzza ilə bağlı təşəbbüsləri dəstəklədiyini xatırladıb. Onların sözlərinə görə, Doha görüşündə Türkiyənin iştirakına qarşı çıxan yeganə ölkə İsraildir.
Qeyd edək ki, beynəlxalq sabitləşdirmə qüvvələrinin yaradılması ABŞ Prezidenti Donald Trampın Qəzza sülh planının ikinci mərhələsinin əsas elementidir. İsrail isə xüsusilə Qəzza müharibəsindən sonra ikitərəfli münasibətlərin gərginliyi fonunda Türkiyənin missiyada iştirakına qarşı çıxıb.
“Haaretz” qəzetinin məlumatına görə, Doha görüşünə Misir, İordaniya, Azərbaycan, Pakistan, Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri, İtaliya və digər Avropa, Asiya və Sakit Okean ölkələri dəvət olunub. Lakin Azərbaycan rəsmi nümayəndə heyəti göndərməyib və Qəzza zolağına sülhməramlı kontingent göndərmək niyyətində olmadığını bildirib.
Qəzet yazır ki, ABŞ ilə bəzi məsləhətləşmələr aparılsa da, Azərbaycan yaxın gələcəkdə İbrahim Sazişlərinə qoşulmağa hazır deyil və bu sazişi yalnız təbliğat məqsədli istifadə etməyə ehtiyac görmür.
Doha konfransına dəvət olunmuş, lakin iştirak etməyən digər ölkələr arasında Belçika, Rumıniya, Estoniya, Cənubi Koreya, Nepal və təxminən 15 digər dövlət yer alıb. Qərb diplomatlarının sözlərinə görə, görüş aralıq xarakter daşıyıb və orada heç bir məcburi qərar qəbul olunmayıb.
“The Jerusalem Post” isə beynəlxalq sabitləşdirmə qüvvələrinin elan edilmiş sayının 20.000 əsgər olduğunu, lakin yalnız 5.000 şəxsi heyətin toplanmasının mümkün olduğunu bildirib. Bu da yalnız Fransa və İtaliyadan sonra digər Avropa ölkələrinin iştirakını təsdiqləməsindən sonra mümkündür.
Ümumiyyətlə, Fələstin Muxtariyyətinin iştirak etməməsi və bəzi ərəb, müsəlman ölkələrinin missiyada iştirak etməmək mövqeyi beynəlxalq sabitləşdirmə qüvvələrinin yaradılmasını praktik baxımdan çətinləşdirib. Türkiyəyə veto və digər səbəblər Azərbaycanın prosesdə iştirak etməməsini diplomatik baxımdan əsaslı və rasional edir.
“AzPolitika.info”