Azərbaycan.media xəbər verir ki, xurma hüceyrələrin qocalmasını ləngidir, “pis” xolesterinin səviyyəsini aşağı salır, həzm sisteminə müsbət təsir göstərir və qan damarlarını qoruyur. Bu barədə “Bud Zdorov” klinikasının endokrinoloqu Tatyana Frolova məlumat verib.
Xurmanın tərkibi və antioksidantlar
Qış meyvələri arasında xurma bioaktiv maddələrin miqdarına görə liderlərdəndir və yalnız nar onu ötürür. Tərkibində karotinoidlər, proantosianidinlər və taninlər var. Antioksidantlar hüceyrələrin qocalmasına səbəb olan oksidləşmə stresinin qarşısını alır. Məsələn, karotinoidlər xurmaya parlaq payız rəngi verir və orqanizmdə A vitamininə çevrilərək görmə və dəri üçün faydalı olur.
Xurmanın əsas karotinoidləri β-karotin və β-kriptoksantindir. Bəzi növlərdə likopin də var ki, bu maddə ürək-damar xəstəliklərinin riskini azaldır və şiş əleyhinə təsir göstərir. Taninlər xurmaya büzücü dad verir, lakin meyvə tam yetişdikdə taninlər bir-biri ilə birləşərək aktivliyini itirir və dad yumşalır. Taninlər həm də iltihabəleyhinə təsirə malikdir, hüceyrələri qoruyur və damar divarlarını möhkəmləndirir.
Xurmanın digər faydaları
Xurma qan təzyiqinin tənzimlənməsində və ürək əzələsinin fəaliyyətində vacib olan kaliumla zəngindir. Lif və antioksidantlar “pis” xolesterinin (LDL) səviyyəsini 15–20% azalda bilər, bu da damarların möhkəmlənməsinə kömək edir. Yetişmiş xurma pektinlə zəngin olduğu üçün bağırsaq mikroflorasını qidalandırır və qəbizliklə mübarizə aparır.
Xurmanın istifadəsinə ehtiyatla yanaşmalı olanlar
-
Şəkərli diabet xəstələri: Orta ölçülü xurma gündə 1 ədəd olmaqla, zülal və faydalı yağlarla birlikdə yeyilməlidir.
-
Həssas bağırsaq sindromu olanlar: Xurmadakı fruktoza və pektin bəzi insanlarda şişkinlik və ağrıya səbəb ola bilər.
-
Mədə-bağırsaq əməliyyatı keçirmiş şəxslər: Taninlər mədə lifləri ilə birləşərək bezoar yarada bilər.
-
Xroniki böyrək xəstələri: Kalium miqdarına görə xurmanın istifadəsində ehtiyatlı olmaq lazımdır.
Xurmanın kalorisi və düzgün qəbulu
Xurma şirin olsa da, kaloriliyi aşağıdır — 100 qramda təxminən 70 kkal, orta ölçülü meyvə isə 120–150 kkal təşkil edir. Liflə zəngin olduğundan toxluq hissi yaradır və sağlam qəlyanaltı və ya desert üçün idealdır. Sağlam böyüklər üçün gündə 1–2 orta ölçülü yetişmiş xurma kifayətdir.
Xurma ürək, görmə və immunitet üçün sübut olunmuş faydalara malik mövsümi məhsuldur. İstifadəsinə sağlamlığınıza uyğun şəkildə yanaşın və balanslı qidalanmanı unutmayın.